dinsdag 22 maart 2016

Van dan vos Reynaerde

En de vos leefde nog lang en gelukkig

Van den vos Reynaerde is een middeleeuws verhaal waarvan de bedenker onbekend is. Het is gedeeld van mond tot mond op publieke plaatsen door voordragers. Het was in de vorm van een gedicht , zodat het makkelijker te onthouden was,. De originele taal is oud Vlaams. Het is zoveel mogelijk letterlijk vertaald in het Nederlands, maar hierdoor is wel de rijm verloren gegaan.

Het verhaal lijkt heel erg op een sprookje. De hoofdpersonen zijn dieren die in een middeleeuws koninkrijk wonen. Verder spelen de gebeurtenissen zich af in en rond het hof. Dit creƫert een fantasievolle sfeer.

In het verhaal is onheil de drijfveer. De thema’s van het verhaal zijn list en bedrog. De vos Reynaerde krijgt het voor elkaar om het hele koninkrijk, inclusief de koning, in de val te lokken. Reynaerde is een verschrikkelijk persoon en dat wordt overduidelijk gemaakt. Bovendien worden er veel verwijzingen gemaakt naar de dood en veelal is de vos hier zelf verantwoordelijk voor.

Ook met godsdienst wordt de spot bedreven in Van den vos Reynaerde. De pastoor en de hofkapelaan maken alleen maar misbruik van hun machtspositie en ze hunkeren naar steeds meer macht en lof. Bovendien gebruikt Reynaerde het geloof als manier om de koning te ontsnappen. Hij krijgt zelfs cadeaus van de koning wanneer hij benoemd dat hij een pelgrimstocht wil maken om vergiffenis te vragen aan de paus.

Het verhaal was bedoeld als kritiek op de maatschappij en alles wat daar bij komt kijken. De mensen zijn corrupt, schijnheilig en streven alleen naar eigenbelang. Vooral de koning is hier de dupe van: hij wordt weergegeven als een zielige lafaard.

Uit de hier bovengenoemde kenmerken kan de conclusie worden getrokken dat dit verhaal het beste past bij de neoromantische stroming. Neoromantiek is een reactie op het impressionisme en het naturalisme: het verhaal  is een mengeling hiervan.


Doordat de hoofdpersonages dieren zijn, was al snel de connectie met naturalisme gemaakt. In de neoromantiek is er een mengeling van het fantasievolle met het sombere, wat je sterk terug vindt in Van den Vos Reynaerde. Een ander kenmerk van de neoromantiek  is het noodlot door het bovennatuurlijke. Al is godsdienst een belangrijk thema in het verhaal, toch komt het hier niet volledig mee overeen. Er is ook verzet tegen de maatschappij, dood en verval zijn neoromantische thema’s die overduidelijk in het verhaal naar voren komen. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten